Ustawienie ściegu w maszynie do szycia - jak to zrobić?

Jesteś świeżo upieczonym posiadaczem maszyny do szycia i dopiero zdobywasz wiedzę w tym zakresie? To świetnie, bo właśnie na naszym blogu znajdziesz odpowiedzi na wszystkie pytania, jakie mogą Cię nurtować! Kolejny temat, o jakim postanowiliśmy napisać, to nic innego, jak ustawienie ściegu w maszynie do szycia. 

Każda maszyna wieloczynnościowa, niezależnie od modelu, będzie posiadała te same parametry, które będą odpowiedzialne za prawidłowy wygląd ściegu. Regulacja ściegu w maszynie będzie się odbywała na tych samych zasadach, podobnie jak regulacja ściegu w owerloku - w przypadku każdego modelu wykonujemy te same kroki, ale na ten moment ustawienie ściegu w owerloku odłożymy na bok i skupimy swoje rozważania na maszynach do szycia :) Zatem do rzeczy!

Po pierwsze: regulacja ściegu w maszynie - jaki ścieg wybrać?

Ustawienie ściegu w maszynie do szycia rozpoczniemy oczywiście od decyzji, którego programu chcemy użyć. Każda maszyna będzie posiadała dedykowane do wyboru ściegu pokrętło.

W zależności od modelu, ściegów możemy mieć kilka (w maszynach mechanicznych) lub kilkanaście, a nawet kilkaset - w maszynach elektronicznych i komputerowych. Jakie rodzaje ściegów możemy wyróżnić?

Ściegi dzielimy przede wszystkim na ściegi podstawowe oraz ściegi ozdobne. Ściegów ozdobnych możemy tu wymieniać bez liku, więc pozwolicie, że skupimy się jednak na tych niezbędnych - ściegach podstawowych. Wśród nich możemy wyróżnić:

• ŚCIEG PROSTY- najpopularniejszy ścieg w maszynie do szycia, najbardziej uniwersalny. Służy do łączenia, zszywania i podszywania materiałów.

• ŚCIEG ZYGZAKOWATY - używany najczęściej obszywania materiału przed strzępieniem, a także wszywania gumek oraz guzików. Z racji swojego kształtu, może być również wykorzystywany w charakterze ozdobnym.

• ŚCIEG KRYTY - jest to ścieg stosowany do niewidocznego podszywania dolnych elementów garderoby - spódnic, spodni, sukienek itp.

• ŚCIEG OWERLOKOWY - ścieg służący do połączenia ze sobą kawałków materiału oraz obrębienia ich (zabezpieczenia przed strzępieniem). 

Co istotne - nie powinniśmy zmieniać ściegu, jeśli mamy igłę wbitą w materiał - jest to związane ze zmieniającym się położeniem igielnicy przy poszczególnych ściegach i grozi uszkodzeniem maszyny do szycia.

Po drugie: regulacja długości ściegu

Regulacja długości ściegu, zwana bardzo często również regulacją gęstości ściegu, to nic innego, jak regulacja skoków igły. Cyferki oznaczają co ile milimetrów igła wykona wkłucie w materiał. Nie musisz zatem wpisywać w wyszukiwarkę frazy: “łucznik regulacja długości ściegu” czy “brother regulacja długości ściegu” - możesz mieć pewność, że każda z maszyn, niezależnie od marki, taką regulację posiada. Standardowa długość ściegu prostego, to około 2,5 mm do 3 mm. Jeśli ustawimy długość ściegu na przykład na 5mm, możemy z powodzeniem użyć takiego ściegu do fastrygowania. Niepisana zasada mówi, że im grubszy materiał mamy pod stopką, tym ścieg powinien być dłuższy. Przy cieńszych materiałach długość zmniejszamy.

Na pokrętle do regulowania długości ściegu znajduje się również pozycja SS - służąca do wyboru elastycznych odpowiedników naszych ściegów, zatem jeśli przykładowo chcielibyśmy w maszynie ustawić elastyczny odpowiednik ściegu prostego, tzw. ścieg potrójny prosty, pokrętło do regulowania długości ściegu ustawiamy na wartości SS, a pokrętło do wyboru ściegu na ściegu prostym.

Po trzecie: regulacja szerokości ściegu.

Osobne pokrętło do regulacji szerokości ściegów to w tym momencie standardowa funkcjonalność wśród maszyn dostępnych na rynku. Szerokość ściegu możemy regulować do 5mm (w większości maszyn mechanicznych), do 7mm (w wyższych modelach maszyn mechanicznych i w większości maszyn elektronicznych) oraz do 9mm (w modelach komputerowych premium). 

W tym miejscu warto jednak zaznaczyć, że nie wszystkie modele maszyn są wyposażone w takie pokrętło. Proste modele mechaniczne posiadają tzw. regulację szerokości ściegu zygzakowego 

ponieważ to właśnie ten ścieg będzie pełnił w tych maszynach istotną funkcję. Przykładowo: jeśli chcemy użyć zyg zaka do zszycia dwóch kawałków dzianiny, powinniśmy użyć ściegu krótkiego i wąskiego, zatem  szerokość ściegu ustawiamy na około 1-2mm (jeśli nie masz osobnego pokrętła, ustaw szerokość bliżej początku,a długość ściegu na około 2-3mm. 

Zygzaka możemy również użyć do podkładania (podwijania) brzegu materiału. Ustawienia maszyny powinny być bardziej “po środku", czyli na przykład: długość ustawiona na środek bądź na dłuższy ścieg, a szerokość ustawiona na 2 lub 3mm.

Po czwarte: jak ustawić naprężenie nici górnej w maszynie do szycia? 

Naprężenie nici w maszynie do szycia to parametr, który również jest składową tego, że ścieg wygląda tak, a nie inaczej. Jedni mówią, że nie ma czegoś takiego, jak uniwersalne ustawienie naprężenia nici. Zgodzimy się z tym, bo przecież nie od dziś wiadomo, że każdy rodzaj materiału (a mamy ich przecież całą, caluśką masę!) będzie potrzebował indywidualnego naprężenia nici. Niemniej to, co warto zauważyć, to na pewno fakt, że wartość naprężenia na dzień dobry spokojnie możemy uśrednić, to znaczy, że wyjściowym naprężeniem, które sprawdzi się w większości tkanin i dzianin będzie naprężenie o wartości około 3-4. Jeśli pracujemy z innym materiałem, zdecydowanie grubszym lub przeciwnie - ultracienkim, wówczas możemy regulować naprężenie nici w zależności od potrzeb. Przy stosowaniu bawełnianych lub lnianych tkanin, naprężenie powinno być większe, natomiast dla syntetycznych powinno być mniejsze.

Gdy naprężenie jest zbyt duże, nić spodnia pojawia się na wierzchniej stronie materiału – należy wtedy przestawić pokrętło naprężacza na niższą wartość. Jeżeli z kolei naprężenie jest zbyt małe, a nić górna pojawia się po lewej stronie, wystarczy przestawić pokrętło na wyższą wartość. Idealny ścieg prosty uzyskasz, gdy ustawisz nitki dolne i górne tak, aby wiązały się one pomiędzy dwoma warstwami materiału. Natomiast dla ściegu zygzakowego nitka górna powinna być nieznacznie widoczna po lewej stronie materiału.

A co z naprężeniem nici dolnej? Zasadniczo jest to parametr, którego producenci maszyn na dzień dobry sugerują nie zmieniać. Niezależnie od tego, czy Twoja maszyna jest mechaniczna czy elektroniczna, czy posiada chwytacz wahadłowy czy rotacyjny - wyjściowe naprężenie nici dolnej w bębęnku jest stałe. Czy to oznacza, że nie da się go wyregulować? Nic mylnego. Zarówno w przypadku maszyn z chwytaczem wahadłowym, jak i w przypadku maszyn z chwytaczem rotacyjnym możemy dokonać zmian w naprężeniu nici dolnej. Metalowy bębenek oraz koszyczek w chwytaczu rotacyjnym posiadają widoczną małą śrubkę - kiedy przekręcimy ją delikatnie w jedną lub w drugą stronę, możemy zwiększyć lub zmniejszyć naprężenie nici. Niemniej - początkującym użytkownikom nie polecamy tego zabiegu :) Przy zakupie nowej maszyny ustawione naprężenie nici dolnej jest na pewno optymalnie ustawione.

Po piąte: ustawienie docisku stopki

Regulacja docisku stopki to parametr, który nie będzie dotyczył wszystkich maszyn na rynku. O co właściwie chodzi z tym dociskem? Ano o to, z jaką siłą stopka w maszynie naciska na materiał. W modelach, w których takiego parametru regulować nie możemy, niezależnie od materiału, jaki szyjemy, stopka dociska go do ząbków transportera z taką samą siłą. Są również modele, w których producenci używają magicznego twierdzenia: automatyczny docisk stopki. Wiele razy rozwodziliśmy się już nad tym stwierdzeniem i do dziś nie jestesmy w stanie jednoznacznie stwierdzić, czy w praktyce to rozwiązanie robi szyjącemu jakąś różnicę, czy maszyna jednak zachowuje się tak, jakby regulacji docisku stopki po prostu nie miała. No i wreszcie modele z regulacją docisku stopki. Wyróżniamy dwie opcje takiej regulacji: płynną, gdzie po prostu przekręcamy pokrętło w jedną lub w drugą stronę lub punktową, gdzie siła docisku przedstawiona jest za pomocą numerów. Kiedy ten parametr będzie dla nas pomocny? Na pewno przy szyciu dzianin lub materiałów o zróżnicowanej strukturze i gramaturze. Przykładowo: jeśli pod stopką mamy materiał, który jest dość cienki, wyślizguje nam się, musimy go dodatkowo przytrzymywać palcami, wówczas możemy docisk stopki zwiększyć. Jeśli wręcz przeciwnie, szyjemy coś grubego lub coś, co bardzo się rozciąga, wtedy możemy docisk zmniejszyć, aby nie ryzykować utraty gęstości ściegu lub rozciągnięcia materiału.

Ustawienie ściegu w maszynie do szycia - co jeszcze warto wiedzieć?

Po zweryfikowaniu wszystkich wymienionych wyżej parametrów pamiętaj również o tym, aby upewnić się, czy używasz odpowiednich igieł. Choć to tak mały element, niech Cię to nie zwiedzie - to właśnie igły mają ogromny wpływ na to, jak ostatecznie nasz ścieg będzie wyglądał i bardzo ważne jest, aby używać ich zgodnie z przeznaczeniem. Szerzej o igłach pisaliśmy w artykule “Igły do maszyn do szycia, rodzaje i zastosowanie” i zanim rozpoczniecie swoją szyciową przygodę, zachęcamy do zapoznania się z nim.

Kolejnym istotnym aspektem jest dobór nici i tutaj, uwaga: używamy tylko i wyłącznie nici maszynowych. Nici przeznaczone do szycia ręcznego nie nadają się do szycia na maszynie. Oczywiście nici mają również różne jakości, więc warto wybierać produkty znanych producentów, aby nie przysparzać sobie dodatkowych kłopotów z maszyną. Dobre i sprawdzone przez nas i naszych kursantów nici maszynowe znajdziesz w naszym sklepie. 

Przed rozpoczęciem szycia właściwej rzeczy pamiętaj, aby zweryfikować ustawienie ściegu na skrawku materiału. Ważne, by był to skrawek tego samego materiału, z którego docelowo będziesz szyć swój projekt. Pozwoli Ci to uniknąć potencjalnych błędów i będzie gwarantem uzyskania perfekcyjnie wyregulowanego ściegu w maszynie do szycia. 

Daj znać, czy nasz artykuł okazał się dla Ciebie pomocny! Pamiętaj, że jesteśmy do Twojej dyspozycji i zawsze możesz się z nami skontaktować, jeśli masz problem z ustawieniem swojej maszyny. Daj znać czy kolejny wpis powinien dotyczyć poprawnego ustawienie ściegu w owerloku.