Jak ciąć materiał do szycia?

Cześć! Witaj w naszym kolejnym wpisie poświęconym szyciu. W tym artykule podpowiadamy Ci, jak ciąć materiał do szycia. Przydatne wskazówki zebrałyśmy w kilku akapitach, w których znajdziesz podpowiedzi dotyczące krojenia różnych materiałów. Poznasz tematykę związaną z krojeniem tkaniny, jak kroić dzianinę, podpowiemy co nieco czym ciąć materiał.
Na te i inne pytania odpowiadamy w najnowszym wpisie: Jak ciąć materiał do szycia? Przydatne wskazówki.

Cięcie materiału - podstawowe informacje

Zanim na dobre zajmiemy się  tym, jak równo ciąć materiał, musimy zacząć od podstaw, a więc od dekatyzacji materiału. Nawet nie będąc osobą szyjącą, ile razy zdarzyło Ci się kupić t-shirt i po pierwszym praniu wyciągnąć rzecz o rozmiar mniejszą lub mieć poskręcane szwy boczne? Zatem: co to jest dekatyzacja materiału?

Dekatyzacja materiału przed szyciem to proces, który polega na poddaniu materiału pod działanie wody oraz temperatury: ciepłej i zimnej. Na pierwszy rzut oka nic prostszego, ale jak powinna przebiegać dekatyzacja tkaniny, aby zrobić to prawidłowo? Najprościej jak się tylko da, materiał dekatyzowany najzwyczajniej w świecie moczymy, np. poprzez wypranie lub wyprasowanie z bardzo dużą ilością pary wodnej. Celem dekatyzacji jest maksymalne możliwe wykurczenie się włókien, tak żeby ubranie nie zbiegło się już po uszyciu i pierwszym praniu. Jeśli chcesz na temat dekatyzacji dowiedzieć się więcej, zachęcamy do lektury naszego wpisu na blogu: Dekatyzacja materiału: czym jest i kiedy warto zrobić?

Czym jest nitka prosta?

Aby równo ciąć materiał musimy pamiętać przede wszystkim o zachowaniu nitki prostej. Czym jest nitka prosta? Nitka prosta to nitka tożsama z nitką osnowy.

Nitka prosta to oznaczenie, używane w wykrojach, które wskazuje kierunek ułożenia szablonu na materiale podczas krojenia. Zachowanie nitki prostej jest konieczne, żeby nasze ubranie układało się prawidłowo i zapewniało nam komfort koszenia, użytkowania - słowem - było wygodne :) To właśnie krojenie zgodnie z nitką prostą sprawia, że nogawki spodni układają się równo wzdłuż nogi, a nie owijają się, albo sławetny już szew w t-shircie zawsze będzie po boku, a nie na jego środku.

Na wykrojach nitka prosta oznaczona jest długą strzałką z grotem - pojawia się na wszystkich elementach, które nie są symetryczne, a więc np. nogawki, rękawy, kieszenie, kaptury, etc.

Nitka prosta tożsama jest również z linią przerywaną, określaną często jako linia złożenia materiału. Wówczas oznacza linię, którą układamy na złożeniu materiału, zgodnie z nitką prostą aby uzyskać symetryczne elementy, np. przód lub tył bluzki, spódnicy, sukienki, mankiet czy kieszeń. 

Jak równo ciąć materiał, uwzględniając nitkę prostą?

Układamy element wykroju na materiale. Od brzegu fabrycznego, tzw. krajki, odmierzamy taką samą odległość do linii, oznaczającej nitkę prostą na całej jej długości. Upinamy wykrój szpilkami, aby mieć pewność, że nitka prosta na wykroju nie przesunęła nam się na materiale względem brzegu fabrycznego.

Jak ciąć materiał gdy kroimy na złożeniu?

Aby równo ciąć tkaniny lub dzianiny ze złożenia, składamy materiał po szerokości - prawą stroną do prawej. Dzięki temu mamy pewność, że oznaczenia, które będziemy nanosić na materiale, nie będą widoczne po uszyciu na prawej stronie. Upewniamy się, że brzeg fabryczny leży na brzegu fabrycznym, że materiał nigdzie nam się nie przesunął. Na złożeniu kroimy elementy, które często w wykrojach opisane są jako, np. ½ przodu lub ½ tyłu. Przykładamy do złożenia dany element w miejscu, które mamy opisane jako linia złożenia, oznaczone linią przerywaną. Najlepiej materiał spiąć dokładnie szpilkami, aby podczas szycia żadna warstwa się nie przesunęła - dzięki temu będziemy mieli pewność, że element, który kroimy na złożeniu jest na pewno symetryczny. Co istotne podczas krojenia na złożeniu - w miejscu złożenia nie dodajemy zapasów na szwy - linia złożenia, oznaczona na wykroju ma się dokładnie pokrywać z rzeczywistą linią złożenia materiału.

Krojenie w odbiciu lustrzanym

Niekiedy zdarza się, że podczas cięcia materiału musimy zastosować tzw. krojenie w odbiciu lustrzanym? O co chodzi? Dość prosto będzie to wytłumaczyć na przykładzie rękawa. W wykrojach mamy zazwyczaj do dyspozycji jeden rękaw, który nie jest symetryczny - na jego główce mamy oznaczony nacinkiem przód. Aby wykroić rękaw, który będzie pasował zarówno na lewą i prawą rękę, musimy go kroić w odbiciu lustrzanym. Składamy materiał prawą stroną do prawej, przykładamy do materiału (oczywiście zgodnie z nitką prostą) nasz element  i kroimy. Jeśli wykroimy dwa elementy razem - odrysowane, mamy pewność, że wykroiliśmy ten sam element, ale jeden będzie rękawem prawym, a jeden rękawem lewym

Cięcie materiału ze względu na wzór lub strukturę

Kiedy do cięcia mamy przygotowany gładki materiał - krojenie jest łatwiejsze. Możemy układać formy na materiale, z zachowaniem nitki prostej w ten sposób, aby zrobić to jak najbardziej ekonomicznie - dozwolone jest układanie formy odwrotnie (do góry nogami). Jeśli natomiast mamy na materiale jakiś wzór, musimy mieć świadomość, że wszystkie elementy wykroju musimy układać w tę samą stronę, aby wzór odpowiednio układał się w naszym projekcie.

Materiały, które posiadają jakąś strukturę również czyhają na nas z drobną pułapką. Przykładowo - krojąc welur lub aksamit, musimy pamiętać o tym, aby wszystkie elementy wykroju kroić w ten sam sposób - zgodnie z kierunkiem włosa a nie pod włos. Ta sama zasada dotyczy cięcia sztruksu, futer, czy tafty, która się mieni. Nie możemy tego typu materiału kroić w dwóch kierunkach.

Jak kroić dzianinę?

W przypadku dzianiny, podobnie jak przy tkaninach, obowiązkowym punktem na wstępie jest zdecydowanie dekatyzacja. Dzianiny mogą po praniu znacznie się wykurczyć, zatem zdecydowanie rekomendujemy wypranie, wysuszenie materiału, wyprasowanie go z dużą ilością pary. Warto również przed krojeniem rozłożyć materiał na płasko i dać mu odpocząć. To będzie zbawienne zwłaszcza w przypadku dzianin z dużą ilością elastanu.

Dzianinę najlepiej kroić za pomocą noża krążkowego i maty samogojącej - ponownie będzie to zbawienne zwłaszcza w przypadku dzianin. np. wiskozowych, które często są dość śliskie i bardzo elastyczne. Cięcie materiału nożyczkami może materiał lekko unosić i rozciągać, a krojenie na płasko na macie całkowicie nam ten problem eliminuje. Jeśli nie wiesz, jaką matę samogojącą wybrać - odsyłamy Cię do naszego artykułu na ten temat (“Mata do cięcia - do czego służy i jaką wybrać?”). 

Jeśli chodzi o dzianiny, warto również wspomnieć o krojeniu ze złożenia. Zwłaszcza dla osób początkujących może to być dość trudne, jeśli zmagamy się z dzianiną, która przysłowiowo “żyje własnym życiem”, a więc jest bardzo elastyczna. W przypadku takich dzianin czasem warto pominąć krojenie na złożeniu i zrobić to powoli: najpierw skroić jedną stronę, oznaczyć na materiale linię złożenia szpilkami, złożyć materiał i odbić drugą stronę. Dzięki temu przez cały czas mamy kontrolę nad materiałem.

Czym ciąć materiał?

Pierwszym krokiem do uzyskania perfekcyjnych cięć materiału jest wybór odpowiednich narzędzi. Istnieje kilka podstawowych opcji do wyboru, w zależności od rodzaju materiału i precyzji, jakiej wymagasz.

NOŻYCZKI

Nożyczki to najpopularniejsze narzędzie do cięcia materiału. Dostępne są różne rodzaje nożyczek, w tym te przeznaczone do ogólnego użytku, nożyczki do tkanin, nożyczki do papieru i wiele innych. Wybierając nożyczki, zwracaj uwagę na ich ostrość, wygodne uchwyty i odpowiednią długość ostrza.

Nożyczki do tkanin: Jeśli pracujesz głównie z tkaninami, zainwestowanie w wysokiej jakości nożyczki do tkanin jest kluczowe. Są one specjalnie zaprojektowane do precyzyjnego cięcia różnego rodzaju materiałów. Przegląd dostępnych nożyczek znajdziesz w naszym sklepie internetowym.

NOŻE KRĄŻKOWE, TARCZOWE I PIONOWE

• Noże krążkowe, zwane także nożami rotacyjnymi, są doskonałym narzędziem do precyzyjnego cięcia materiałów, zwłaszcza tkanin. Składają się z ostrego, krążącego ostrza i rękojeści, które umożliwiają równomierne cięcie wzdłuż linii prostych lub krzywych. Noże krążkowe są idealne do cięcia grubych i trudnych do przecięcia materiałów tapicerskich, takich jak skóra lub gruba tkanina tapicerska. Noże krążkowe pozwalają na precyzyjne cięcie krzywoliniowe, co jest przydatne do projektów krawieckich, quiltowania i innych działań, gdzie wymagane są zaawansowane wzory. 
• Noże tarczowe to rozwiązanie o wiele mocniejsze od podstawowego noża krążkowego. Nie wymaga od nas użycia dużej siły a również samo urządzenie nie jest ciężkie. Poszczególne modele noży tarczowych różnią się mocą, prędkością pracy i możliwościami, a więc tym, jak gruby materiał lub ile jego warstw mogą przeciąć. W zależności od modelu różna będzie moc noża i to, jak szybko i jaką maksymalną grubość materiału będzie kroił. Noże są dostępne również w wersjach bezprzewodowych – na akumulator. Nóż tarczowy to świetne rozwiązanie dla osób, które kroją często i to wiele warstw materiału, kroją grube materiały lub po prostu – kroją dużo i często.
• Noże pionowe najczęściej spotkać można na szwalni. Świetnie radzą sobie z wszelkimi rodzajami tkanin, dzianin, jeansu, a także skór i innych materiałów. Dostępne są modele z różną wysokością cięcia.

Pełną ofertę dostępnych w naszym sklepie noży znajdziesz w zakładce "Noże krawieckie".